Oñati Gipuzkoako bihotzean kokatutako hiribildu historikoa da, paisaia natural paregabez inguratua. Hirigune historikoa multzo historiko-artistiko izendatu zuten, eta ondare arkitektoniko eta kultural aberats-aberatsa du.
Bisitatu Andre Mariaren Baseliza, Antioko baseliza izenez ere ezaguna eta «euskal baselizen katedral» gisa goretsia. XII. mendeko defentsa-gotorleku baten gainean eraikia, eliza hau 1366koa da eta Zumarragako parrokia izan zen 1576ra arte.
Historikoki eta hainbat mendetan, Segura udalerriak Gaztela eta Frantziaren arteko bidea markatu izan du, oinetxe eta jauregi bikainetan ondare aberatsa mantenduz.
Oria ibaiaren haran oparoan kokatua, Tolosak historiaz eta tradizioz betetako kaleak esploratzeko gogoa pizten du. Herri berezi-berezi hau euskal kultura aberatsaren isla da.
